Opoe vertelt (column)

Ik kan mij nog een tijd herinneren waarin social media nog niet bestond. Dat was zowat in de prehistorie, we spreken namelijk over het tijdperk van voor 2004. Mark Zuckerberg zat toen nog sociaal in zijn luiertje te poepen. Google was enkel nog een zoekmachine, en Twitter, Whatsapp, Instagram en Snapchat waren termen waar nog niemand ooit van gehoord had.

Er was voor 2004 al wel zoiets als het internet. Maar niemand wist eigenlijk wat je daar mee kon en wat voor nut het had zonder social media. Mensen deden toen nog bellen met elkaar, of stuurden een SMS bericht, of in het ergste geval ging men bij elkaar op bezoek om bij te praten. Natuurlijk waren er ook de zogenoemde ‘whizzkids’, dat waren computer nerds die op de één of andere manier ook zonder die social media bepaalde websites konden bezoeken. Hoe ze dat deden is mij een raadsel. Ik keek wel eens over de schouder van zo’n whizzkid mee, en ik zag dan dat ze iets typten met www gevolgd door nog heel veel moeilijke letters en punten. Het leek wel toveren.

Het moet haast wel zwarte occulte magie geweest zijn wat die whizzkids deden met hun computer, want ze kregen het zonder social media voor elkaar om websites te bezoeken. Hoe deden ze dat zonder op een link op social media te klikken? Het moet waarschijnlijk ook bijzonder vermoeiend geweest zijn dat typen in een adresbalk. En hoe lieten ze in die tijd dan zien dat ze iets wat iemand op internet had geschreven leuk vonden zonder social media? En als ze iets niet leuk vonden, konden ze toen ook al anoniem hun ongenoegen uiten? Ik heb geen idee, het is ook al zo verdomd lang geleden allemaal…

Vandaag de dag is gelukkig alles anders. Typen doen we alleen nog in veelal anonieme vorm via reacties via social media. Of nog makkelijker: op een naar boven of naar beneden wijzend duimpje klikken of op een ‘like’ knop drukken. Vandaag de dag hebben we gelukkig allemaal apps die uit zichzelf een signaal afgeven als er iets nieuws geplaatst is op het internet. Via zo’n app hoeven we dan alleen nog maar op een link te klikken die we interessant vinden. Vandaag de dag weten we gelukkig niet meer dat er ooit ook nog een tijd geweest is waarin we geen beschikking hadden over slimme telefoons met apps die ons het vuile werk uit handen genomen hebben. Bah, iets in de adresbalk typen, of een zoekmachine gebruiken, mensen die dat anno 2019 nog steeds doen die zijn niet goed wijs als je het mij vraagt. Het kan allemaal zo veel makkelijker…

Ik snap nog steeds niet hoe het kan dat mensen voor 2004 soms ook al wel sociaal konden zijn. Het is ook best droevig voor die mensen dat ze toen nog geen sociale media hadden. Ze probeerden wel sociaal te doen, maar waren ze dat daadwerkelijk wel zonder sociale media? Het moet een zwaar vermoeiend tijdperk geweest zijn dat tijdperk voor dat de social media uitgevonden werd en we pas echt daadwerkelijk het internet konden gebruiken. Ik hoorde van mijn opa toen hij nog in leven was nog wel eens verhalen over vroeger nog verder in de preshistorie. Ik vroeg dan bijvoorbeeld hoe ze het voor 2004 voor elkaar kregen om al die verjaardagen van al die vrienden bij te houden. “Je oma had op de plee iets wat wij toentertijd een verjaardag kalender noemden” antwoordde mijn opa dan. “En iedereen die zat te kakken die kon met de pen die aan die kalender hing hun verjaardag op die kalender schrijven. Zodoende zagen we als we zaten te kakken wie er jarig zou zijn die maand”. Ik vond dat best wel sneu om te horen.

Het gaf mij ook meer vragen dan antwoorden. “Want hoe feliciteerden jullie elkaar dan zonder social media?” Die vraag irriteerde mijn opa. “Ja bellen…. al deed je oma dat meestal, en vaak moesten we ook nog op visite…. dan pakten we de fiets of de auto en reden we er heen…” Dat vond ik droevig om te horen. Niet alleen voor mijn opa, omdat hij zo vaak bij mensen op bezoek moest gaan, maar ook voor het klimaat, want hoeveel co2 kostte dat tijdperk waarin je niet via een kort berichtje of een emoticon van afstand iemand kon feliciteren? En wat was er in hemelsnaam zo sociaal aan dat constant bij elkaar op visite gaan? Hoeveel tijd kostte dat zogenaamde sociale gedrag uit de prehistorie wel niet? Hoe kwamen mensen zoals mijn opa aan al die tijd? Scrolden ze niet de hele dag andermans tijdlijnen door om te kijken wat anderen voor het avondeten gegeten hadden ofzo dat ze zoveel tijd over hadden?

Je kan het je anno 2019 amper nog voorstellen hoe die verschrikkelijke tijd geweest moet zijn. Mijn opa vertelde mij ook eens dat zijn ouders toen hij kind was niet eens een telefoon laat staan een televisie hadden. Dat moet helemaal verschrikkelijk geweest zijn. Ze gingen dan op hun fietsje of soms zelfs lopend naar het pleintje waar ze voetbalden zonder dat ze wisten wie er allemaal op dat pleintje waren en wat die jongens op dat pleintje die dag gegeten hadden. Soms was er niemand op dat pleintje, en moest mijn opa onverrichte zaken weer naar huis toe. Of hij ging verder zoeken naar zijn vriendjes en vriendinnetjes. Soms zaten ze in plaats van op het pleintje bij de gracht bijvoorbeeld. Dan moest hij gewoon bijna 100 meter extra afleggen….

De jeugd anno 2019 komt niet eens meer buiten. Buiten is eng zeggen hun ouders. En buiten heb je vaak geen wifi, dus wat moet je dan buiten doen? Voetballen? Nee voetballen doen we op de playstation of Xbox, niet op het pleintje, daar komen alleen nog maar Marokkanen en ander eng volk waar onze ouders ons ook bang voor maken. Buiten is eng en lichamelijke inspanning dient ten allen tijden vermeden te worden, want daar bestaat nog geen vaccinatie tegen. Blauw licht dat hebben we nodig, blauw kunstmatig licht, niet dat felle zonlicht van buiten…. daar krijg je enkel een overdosis aan vitamine D aan, en dat is ook eng in combinatie met al die e-nummers.

Maar ja ik wijk af. Ik moest aan mijn opa’s verhalen van vroeger denken toen ik van de week een e-mail ontving van een organisatie die zegt op te komen tegen de censuur van de mainstream social media. Het schijnt zo te zijn dat Facebook bijvoorbeeld censureert. En dat voornamelijk alternatieve media websites hier de dupe van zijn. Want als mensen jou niet meer kunnen vinden op Facebook, en ook geen piepje krijgen van hun slimme telefoons die hen er aan herinneren dat een website een nieuw bericht heeft geplaatst, dan bestaat zo’n website niet meer.

Ik dacht eerst dat het aan mij lag, dat mijn opa mij dusdanig geïndoctrineerd had met zijn verhalen dat ik was gaan geloven dat mensen ook zelfstandig konden handelen zonder app of piepjes van hun slimme telefoon. Dat mensen wellicht toch stiekem whizzkids waren diep van binnen en zelfstandig een website adres in hun internet browser konden intikken. Maar dat blijkt niet zo te zijn vernam ik. Het hele internet is gecensureerd. Want het internet is anno 2019 niet meer dan Facebook, Google, YouTube, Instagram en Twitter. Ik had geen idee joh… serieus niet, blijkbaar zit ik al jaren op het verouderde internet te zoeken en te typen. Het oude internet van voor 2004. Waarschijnlijk is het nieuws wat ik op websites vind die ik zelfstandig intik in de adresbalk van mijn internetbrowser ook al van ver voor 2004. En ik maar denken dat Ajax daadwerkelijk dit jaar de halve finale van de Champions League had gehaald…. dat was godverdomme dus oud nieuws wat op het oude internet stond…

Mensen, zo werd mij verteld door de organisatie die mijn website en alle andere alternatieve media websites op een zogenaamd decentraal niet te censureren sociaal netwerk willen hebben, kunnen onze websites niet meer bezoeken omdat Facebook censureert. Mijn website bestaat eigenlijk dus niet meer. Waarschijnlijk schrijf ik deze column voor Jan met de korte achternaam, want niemand weet nog dat ik en met mij mijn website besta. “Nieuws komt niet meer in beeld door de censuur op social media, dus moet de alternatieve media een eigen sociaal netwerk hebben” was de letterlijke boodschap van deze organisatie. “Want vrijheid van meningsuiting wordt dusdanig beperkt dat we zelf actie moeten ondernemen”, was een ander schokkend probleem waar ik over las. Ik dacht eerst nog even “fuck, nee daar geen we… straks moeten we mensen gaan uitleggen dat er vroeger in opa’s tijd een internet was zonder social media, en dat mensen onze website in het uiterste noodgeval ook kunnen bezoeken door middel van het typen van letters in de adresbalk van hun internet browser… Maar gelukkig bleek al snel uit de uitleg dat dit gelukkig niet de bedoeling is. Mensen kunnen dan via dat nieuwe sociale netwerk nog steeds onze websites bezoeken zonder het intikken van een adres van een website of het aanklikken van een opgeslagen website via zoiets ouderwets als de ‘favorieten’. Weten mensen wel dat er zoiets bestaat als favorieten in hun internet browser? Straks moeten we ze dat ook nog gaan uitleggen?

De moed zonk mij dus al bijna in de schoenen. Maar gelukkig kunnen mensen straks via dat nieuwe sociale netwerk gelukkig gewoon weer klikken op iets wat ze willen kijken, luisteren of lezen, zonder al dat vermoeiende gedoe en gehannes. Rest mij alleen nog de vraag hoe mensen die nieuwe sociale ongecensureerde decentrale vrijheid van meningsuiting media kunnen bereiken als ook het nieuws over dat nieuwe sociale netwerk straks gecensureerd gaat worden op de oude corrupte centraal beheerde sociale media? Wat een drama…. ik wil er gewoon niet meer aan denken.. want hun zijn groot en wij zijn klein en dat is meer dan gemeen…..

Mocht er toch iemand zijn die na het lezen van dit alles denkt dat ik serieus ben, nee dat ben ik niet, zo’n beetje alles wat ik hierboven schreef valt onder het kopje satire. Ook dat moet je er tegenwoordig bij vermelden, want ik ken de taal van emoticons niet , ik ben blijven hangen bij de smiley 🙂 en de knipogende smiley 😉 , en mensen nemen zonder emoticons anno 2019 alles letterlijk wat je schrijft. Dus ja dit was satire, welgemeende satire. Satire wellicht met een toefje cynisme. Want als je het mij vraagt zijn al die klaagzangen, vooral vanuit die zogenaamde alternatieve media, over die verschrikkelijke censuur op social media jankverhalen. Te dom om echt serieus te nemen, daarom probeer ik er satire van te maken, als iemand dit tenminste nog kan lezen aangezien Facebook ook mijn website al jaren censureert. Hoeveel alternatieve media websites klagen er wel niet dat ze minder bezoekers krijgen omdat Facebook ze zou censureren? Zo belangrijk zijn dit soort steen en been klagende websites niet als mensen niet meer naar hun website komen omdat berichten van dat soort websites niet meer in de tijdlijn voorkomen bij een aantal mensen. Noem mij ouderwets, maar ik ga nog steeds zelfstandig naar websites toe die informatie brengen die mij interesseert. Daar heb ik Facebook niet voor nodig, echt niet… dat kan ik namelijk zelf. Dat heb ik mijzelf aangeleerd vroeger in het internet prehistorie, omdat ik niet anders kon. Er was nog helemaal geen social media en toch wilde ik nieuws lezen, video’s kijken of podcasts luisteren. En op de één of andere manier is mij dat gelukt en lukt dat mij nog steeds.

Als je het mij vraagt dan zijn websites en organisaties die beweren dat Facebook de vrijheid van meningsuiting beperkt niet goed snik. Facebook is een bedrijf. Facebook is niet het internet. Datzelfde geldt voor alle andere social media. Bedrijven hebben hun eigen regels en hun eigen beleid, dat is aan hen niet aan ons. Tevens vind ik het persoonlijk nog al stuitend dat alternatieve media websites en organisaties die een nieuw decentraal social media netwerk promoten, met de redenering dat mensen anders niet meer websites kunnen bezoeken, hun lezers, luisteraars en/of kijkers niet serieus nemen. Ik heb zowel geen centraal of decentraal sociaal netwerk nodig om artikelen te schrijven of video’s te maken en deze op mijn website te plaatsen. Ik ben niet afhankelijk van sociale media, nooit geweest ook, ik neem mensen die deze website bezoeken namelijk wel serieus. En ga er vanuit dat een ieder zelfstandig kan nadenken en handelen en zelfstandig mijn website kan vinden als men daar de behoefte aan heet of benieuwd is of er iets nieuws geplaatst is. Daar heb je geen social media voor nodig.

Sociale media kunnen censureren, dat klopt, maar het internet is niet gecensureerd, het internet blijft het internet en is zo ontzettend veel meer dan social media alleen…. Social media maakt wat dat betreft veel mensen lui en zeker passief als het inderdaad zo is dat veel mensen niet meer zelfstandig nieuws zouden kunnen vinden. Dat soort mensen zijn echter niet mijn doelgroep. Dus dan maar asociaal zonder afhankelijk te hoeven zijn van sociale media. Ik maak mij dan ook geen enkele zorgen over die al dan niet censurerende social media, ik ben mijn eigen onafhankelijke media!

Micky van Leeuwen

22-5-2019